Sinds 2014 werkt BOEi aan een nieuwe bestemming voor de Generaal De Bonskazerne. BOEi heeft DAGnl gevraagd om de ruimtelijke procedures van De Bonskazerne in Grave te verzorgen. De komende jaren worden de gebouwen op het ruim 20.000m2 terrein omgetoverd tot een bruisend terrein waar wonen, werken, horeca en cultuur elkaar aanvullen en versterken. Hoe ziet dit nieuwe plan eruit? En welke uitdagingen spelen een rol bij dit project? Frank, projectleider Ruimtelijke ordening en planvorming vertel over het project:
De Generaal De Bonskazerne is een rijk monumentaal militair gebouwencomplex in expressionistische stijl. Frank: ‘De kazerne is gebouwd in de voormalige gemeente Grave om de Graafse Burg over de Maas te verdedigen tegen een Duitse inval. Kort voor de Tweede Wereldoorlog werd de kazerne omgebouwd zodat er plaats was voor twee bataljons infanteristen, in totaal zo’n 1.200 militairen. Voordat de bataljons de kazerne konden betrekken vielen de Duitsers ons land binnen en eigenden zich de kazerne toe. Na de oorlog heeft de kazerne onderdak geboden aan Nederlandse, Engelse en Canadese militairen.‘
Het ministerie van Defensie besloot om het gebouwcomplex in 1994 af te stoten. ‘In 1997 vertrokken de laatste soldaten. Daarna werden in de kazerne asielzoekers ondergebracht. In 1997 werd het complex dan ook officieel als Asielzoekerscentrum Grave geopend. Tot eind 2016 bood het complex plaats aan ongeveer 600 asielzoekers. In 2014 heeft BOEi de kazerne aangekocht. Twee jaar later, in 2016, verliet het Centraal Orgaan opvang Asielzoeker (COA) de kazerne. Toen zijn er verschillende gebruiksmogelijkheden van het terrein onderzocht en is een groot aantal gebouwen binnen het terrein gerestaureerd. Op basis van de huidige marktsituatie en kwaliteiten van het terrein is er gezocht naar mogelijke herbestemmingen. Het resultaat? Wonen gecombineerd met ontmoeten en werken’ legt Frank uit.
Qua doelgroepen wordt in het nieuwe plan gedacht aan ouderen, starters en zorgbehoevenden die al dan niet in woongroepen samen willen wonen. Frank: ‘Daarnaast richt het nieuwe concept zich op personen met een afstand tot de reguliere (koop-) woningmarkt. Bijvoorbeeld ZZP’ers, statushouders en spoedzoekers. De gedachte is dat mensen van verschillende achtergronden en met verschillende mogelijkheden in contact komen met elkaar en naar elkaar om zien. Zo wordt het kazernecomplex een plaats waar men elkaar kan ontmoeten en er de vrijheid is om samen activiteiten te organiseren zodat de sociale cohesie wordt versterkt. Een mooie visie die naadloos aansluit bij onze eigen kernwaarde ‘mensen eerst.’
DAGnl heeft zowel de projectleiding als coördinatie van de onderzoeken en het opstellen van het bestemmingsplan op zich genomen. ‘In de beginfase hebben wij ons samen met BOEi en de gemeente bezig gehouden met de concrete invulling van het plangebied. We hebben samen gezocht naar een invulling op gebouwniveau waarbij het programma, maar ook een goed woon- en leefklimaat werd geborgd. Ook de parkeerbehoefte speelde daarin een belangrijke rol. Bij het project gaat het om restauratie en herbestemming van bestaand vastgoed. Daarom is de onderzoeksplicht beperkt. We hebben zelf veel kennis en expertise in huis. Daarom hebben collega’s van ecologie hebben stikstokberekeningen uitgevoerd en collega’s van bodem en milieu hebben de bodemonderzoek verzorgd. Voor dit project werk ik samen met ervaren ontwikkelingsmanager en specialisten. Dat is erg leuk en leerzaam. Bovendien is het plangebied bij mij om de hoek, ik rij er regelmatig langs. Dan is het toch mooi om te weten dat het mede tot stand komt door onze gezamenlijke inspanning’ vertelt Frank.
Binnen het project zijn er verschillende uitdagingen. Frank: ‘Bijvoorbeeld de ruime gemengde bestemming van het geldende bestemmingsplan. Hierbinnen is een combinatie van allerlei gevoelige functies zoals zorg en onderwijs toegestaan. Allemaal met een hoge belasting op de omgeving. In theorie zou er een schietbaan aanwezig mogen zijn. Deze functies kunnen niet zomaar in hetzelfde gebouw gecombineerd worden. Bij het opstellen van het nieuwe bestemmingsplan heeft de gemeente gevraagd om de gemengde bestemming in te perken en rechtstreeks te bestemmen. Dit wil zeggen dat we belastende ongewenste functies hebben geschrapt en exact hebben aangegeven welke functies waar zijn toegestaan. Hiermee borgen we dat belastende functies zoals horeca en bedrijvigheid op voldoende afstand van gevoelige functies zoals wonen en onderwijs worden gerealiseerd. Daardoor kunnen we een goed woon- en leefklimaat garanderen.’
Een groot gedeelte van de gebouwen op het terrein is inmiddels gerestaureerd. Frank: ‘Het bestemmingsplan ligt nu voor een laatste beoordeling bij de gemeente Land van Cuijk. Op korte termijn wordt het plan in de procedure worden gebracht. Na vaststelling van het bestemmingsplan kan de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen worden aangevraagd. Daarna kunnen ze starten met de bouw van de woningen.’
Wanneer is het project Generaal De Bonskazerne een succes? Frank: ‘ Als we voorzien hebben in de wensen van de opdrachtgever. Maar ook als we een haalbaar en uitvoerbaar plan hebben opgesteld. Daarnaast is het natuurlijk mooi we goed door de procedure van terinzagelegging en de beroepstermijn komen. Dat betekent dat we omwonenden goed hebben meegenomen bij de planvorming en zorgen van de omwonende voldoende hebben weggenomen. Wat ik ook mooi vind is als de beoogde visie op het gebied ook werkelijkheid wordt. Dat het kazerneterrein weer een levendige omgeving wordt en de gebouwen en buitenruimte in ere zijn hersteld.’
